Magazyny energii to nie tylko ogromny projekt, a przede wszystkim inwestycja dająca możliwość zarabiania oraz optymalizacji kosztów ponoszonych za energię elektryczną. To podstawowy i najbardziej intuicyjny model działania BESS (Battery Energy Storage System). Polega na zakupie energii w godzinach doliny cenowej (np. w nocy lub w czasie nadprodukcji OZE), a sprzedaży w godzinach szczytowych, gdy cena energii na rynku SPOT (RDN, RDB) istotnie rośnie. Potencjał przychodu Techniczne wymagania Ryzyko Warto zaznaczyć, że modele arbitrażowe działają najlepiej w systemach o wysokim udziale niestabilnych źródeł (PV/Wind), gdzie ceny SPOT często schodzą poniżej zera – jak w Niemczech, Danii czy Teksasie. Drugim filarem biznesowym są usługi bilansujące i regulacyjne świadczone na rzecz Operatora Systemu Przesyłowego (w Polsce: PSE). Magazyny energii są naturalnym kandydatem do usług, takich jak: Status w Polsce W praktyce najbardziej dochodowe są instalacje oferujące hybrydowe modele – np. równoczesne arbitraż + FCR. Dla dużych odbiorców przemysłowych system BESS może stanowić narzędzie ograniczenia opłat za tzw. „moc umowną” oraz opłat zmiennych w taryfach dystrybucyjnych. Przykład Typowy efekt Techniczne wyzwania Ten model ma szczególne znaczenie w sytuacji dynamicznych taryf lub kontraktów typu ToU (Time of Use), które w Polsce mogą się pojawić w najbliższych latach jako elementy rynku elastyczności. Dla prosumentów biznesowych i gminnych magazyn energii pozwala na efektywne wykorzystanie wyprodukowanej lokalnie energii (np. z instalacji fotowoltaicznej). Zamiast odsyłać nadwyżki do sieci (po cenach net-billingu), można je magazynować i później zużyć lokalnie. Efekty Model inwestycyjny Ciekawostka Dla szpitali, lotnisk, obiektów wojskowych i samorządowych BESS może pełnić funkcję bufora w razie blackoutu lub niestabilności sieci. Zaleta Model finansowania Korzyść Z czasem magazyny energii staną się istotną częścią wirtualnych elektrowni (VPP) i agregatorów mocy. Poprzez scentralizowane platformy zarządzania wiele małych BESS może świadczyć usługi na dużą skalę, uczestnicząc w rynku mocy lub rynku bilansującym. W efekcie umacnia to biznesową pozycję posiadaczy magazynów typu BESS i ułatwia im czerpanie potencjalnie wyższych zysków z inwestycji. Wymóg Trend Rentowność magazynu energii nie opiera się dziś na jednym modelu – najlepiej działają instalacje hybrydowe, które dynamicznie przełączają się między trybami: arbitraż, usługi systemowe, peak shaving, autokonsumpcja. Systemy BESS oparte na zaawansowanych EMS (Energy Management Systems) są w stanie automatycznie dobierać optymalną strategię pracy w czasie rzeczywistym, na podstawie danych rynkowych, pogodowych i operacyjnych. Dobrze zaprojektowany i zarządzany magazyn energii może wygenerować, według uwarunkowań rynkowych z połowy 2025 roku, stopę zwrotu (IRR) na poziomie 12–18%, przy ROI poniżej 6–7 lat. Ale to wymaga kompetentnego zespołu projektowego, sprawdzonych dostawców, integratora systemu oraz strategii działania opartej na realnych danych rynkowych. Jak realnie
zarabiać na BESS?
Arbitraż cenowy (Energy Time-Shift)
W zależności od zmienności cen – w 2023 r. różnice godzinowe w Polsce sięgały nawet 800–1000 zł/MWh.
Wysoka sprawność round-trip efficiency (>85%), szybkie czasy reakcji, minimum 1 cykl dziennie. Wymagane zaawansowane EMS z predykcją i automatyką transakcyjną (np. integracja z API TGE).
Degradacja baterii przy intensywnym użytkowaniu (więcej niż 2 cykle dziennie). Potrzebna optymalizacja liczby cykli w stosunku do opłacalności.
Świadczenie usług systemowych – FCR, aFRR, mFRR, rezerwy wirujące
– rezerwa mocy czynnej dostępna w celu utrzymania częstotliwości systemu po wystąpieniu niezbilansowania.
– rezerwa mocy czynnej dostępna w celu odbudowy częstotliwości systemu do wartości znamionowej i przywrócenia salda wymiany do wartości grafikowej. Aktywacja automatyczna – aFRR, aktywacja nieautomatyczna – mFRR.
– szczególnie przydatne w sieciach o dużej penetracji OZE.
– czas reakcji liczony w milisekundach i dwukierunkowa możliwość świadczenia mocy (ładowanie/rozładowanie).
– rynek mocy (capacity payment) + opłaty za aktywne wykorzystanie zasobów.
PSE rozpoczęło wdrażanie BESS do certyfikacji FCR – trwają testy prekwalifikacyjne i integracje z platformami operatora.
Redukcja szczytów zapotrzebowania (Peak Shaving / Demand Charge Reduction)
Zakład przemysłowy w godzinach rozruchu urządzeń może zredukować moc umowną korzystając z energii zmagazynowanej w BESS i/lub rozładowywać magazyn w godzinach szczytowego zapotrzebowania na energię elektryczną. W efekcie koszty mocy umownej i zużywanej energii oraz opłat zmiennych w taryfach dystrybucyjnych będą mniejsze.
Potencjalne oszczędności, w wyniku zmniejszenia rachunków za energię i usługę dystrybucyjną mogą wynosić nawet 20-30%, co może się przełożyć na zwrot z inwestycji (ROI) krótszy niż 5 lat.
EMS musi przewidywać profile obciążeń i sterować ładowaniem w kontekście całego profilu dobowego.
Zwiększenie autokonsumpcji z OZE (Self-Consumption Optimization)
Zmniejszenie opłat za energię z sieci, wzrost niezależności energetycznej.
CAPEX we własnym zakresie lub model usługowy (Energy-as-a-Service), gdzie operator instaluje i zarządza magazynem za miesięczną opłatą.
W Niemczech i Austrii łączenie PV+BESS to standard przy nowych inwestycjach w instalacje solarne, już przy mocach mniejszych niż 500 kWp.
Magazyn jako komponent infrastruktury krytycznej (Resilience Model)
Możliwość pracy w trybie wyspowym (islanding mode), automatyczne przełączenie w czasie awarii.
Dotacje z KPO, FEnIKS, REPowerEU lub fundusze lokalne.
Poza bezpieczeństwem, magazyn może świadczyć usługi regulacyjne, optymalizując jednocześnie bilans energetyczny obiektu.
Agregacja i udział w rynku mocy
Interoperacyjność systemu EMS i gotowość do integracji z platformami operatorów sieci (OSP/OSD).
W Europie powstają lokalne klastry energetyczne, w których BESS stabilizuje mikrosystemy. Miks modeli
sposobem na rentowność inwestycji
